İşçi İstifa Hakkını Kullanırken Nelere Dikkat Etmelidir?

İşçi İstifa Ettikten Sonra Çalışmak Zorunda mıdır?

İşçi ve işveren akdettikleri iş sözleşmesini feshedebilir. Ancak söz konusu feshin, kanuna veya sözleşmeye uygun olması gerekmektedir. İşçi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde sayılan hallerde haklı sebeple iş sözleşmesini derhal feshedebilir. İşçi istifa etmeden önce işverene ihbarda bulunmalıdır. İş Kanunu’nun 24. maddesine göre derhal fesih nedenleri var ise işçi istifa etmekle birlikte iş yapmak zorunda değildir.

İşçinin sözleşmeyi sona erdirecek haklı fesih nedenleri olmayıp yine de sözleşmeyi sona erdirmesi mümkündür ancak bu halde, ihbar sürelerine uyarak istifa edebilir. İşçinin belli bir süre sonra iş sözleşmesini feshedeceğini, işten ayrılacağını işverene iletmesi halinde ihbar süresinin bitimiyle iş sözleşmesi kendiliğinden sona erer. Bu süreler yasada düzenlenmiş olup şöyledir: altı aya kadar kıdemi olan işçi iki hafta önce, altı ay ve bir buçuk yıla kadar kıdemi olan işçi dört hafta önce, bir buçuk yıl ve üç yıla kadar kıdemi olan işçi altı hafta önce, üç yıl ve daha fazla kıdemi olan işçi sekiz hafta önce sözleşmeyi sona erdireceğini işverene bildirir. İhbar ile işçi istifa etmiştir ancak sürenin bitimine kadar çalışmak zorundadır aksi halde işverene ihbar tazminatı ödemekle karşılaşır.

İstifa Eden İşçinin Hakları Nelerdir?

İşçi istifası bir diğer adıyla işçinin iş sözleşmesini sona erdirmesi halinde işçinin birtakım hakları bulunmaktadır. Eğer iş sözleşmesi esnasında işçinin maddi ve manevi zararları mevcut ise işçi, sözleşmenin sona ermesiyle, işverenden maddi ve manevi zararlarının tazmin edilmesini isteyebilir.  İşçinin kıdemi bir yıl ve daha fazla ise ve işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle; kadın işçiyse ve kadın işçinin evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde; muvazzaf askerlik sebebiyle, emeklilik nedeniyle, yaş koşulu oluşmasa da emeklilik hakkını kullanmasıyla sona erdirmiş ise kıdem tazminatı almaya hak kazanır.

Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin kıdem süresi ve işçinin son, brüt, giydirilmiş aylık ücreti dikkate alınır. Bir ay otuz gün şeklinde hesap edilir. İşçi mevzu bahis iş sözleşmesine göre kaç yıl çalışmışsa, yıl sayısı kadar son, brüt, giydirilmiş aylık ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.

Kıdem tazminatında tavan sınır bulunmaktadır. Bu sınır en yüksek devlet memurunun emekli olduğundaki emekli ikramiyesi tutarıdır. En yüksek devlet memuru ise Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı başkanıdır.

İşçinin haklarının zedelenmemesi için iş hukuku avukatı ile danışmanlık ilişkisinde olup, iş hukuku avukatından hukukî yardım almasında fayda bulunmaktadır.

İstifa Hakkının Noter Aracılığı ile Kullanılması Zorunlu mudur?

İşçi, iş sözleşmesini feshederken haklı fesih nedenini sebep gösterse de göstermese de istifa edebilmektedir. İşçi sözleşmeyi sözlü veya yazılı olarak feshedebilir. İş sözleşmesi noter aracılığı ile de yapılabilmektedir. Noterden istifa şeklinde yapılan iş sözleşmesinin feshi, ispat bakımından işçiye kolaylık sağlamaktadır. İşçi noterden istifa ederken fesih nedenini ayrıntılı şekilde yazmaktadır. İşveren noterden gelen istifaya karşı ihbar süresi gerekiyorsa ihbar sürelerinin aksini iddia edecek şekilde, fesih nedeni var ise fesih nedeninin varlığını veya yokluğunu iddia edecek şekilde itiraz edemeyecektir.

Söz konusu istifa noterin işlemi ile senet haline gelmektedir.  Senet, eğer bir yargılama söz konusu olursa kesin delil olarak kullanılabilecektir. Noterden istifa etmek zorunlu değildir ancak işçinin haklarının korunması açısından oldukça faydalı bir işlemdir.

İşçi eğer noterden istifa etmek istiyor ve işverene ihbarname göndermek istiyor veya istifayı işverene ulaşabilecek şekilde sosyal medya ortamında gerçekleştiriyorsa söz konusu işlemleri e-noter aracılığı da yapabilir. E-noter ile yapılacak işlemler de fiziki olarak noterin yaptığı işlemler ile eş hukukî önemdedir.

Evlilik Nedeniyle İstifa Hakkı Nasıl Kullanılır?

Evlilik nedeniyle istifa etmek hukuka aykırı bir eylem değildir. Kadın eğer isterse evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde dilediği zaman iş sözleşmesini sona erdirebilir, bir diğer ifadeyle kadın işçi istifa edebilir. İş sözleşmesinin sona erdirilmesi için belirli bir ihbar süresine gerek yoktur. Kadın işçi evlilik tarihinden itibaren bir yıl içerisinde işverene iş sözleşmesini sona erdirdiğini söyleyebilir.

Söz konusu istifa ile kadın işçinin eğer bir yıllık kıdemi var ise haklı fesih nedeni aranmaksızın kıdem tazminatı alma hakkı bulunmaktadır.

İş sözleşmesinin sona erdirilmesi yazılı şekilde de olabilir sözlü şekilde de ancak ispat kolaylığı açısından yazılı ve noter vasıtası ile yapılmasında hukukî yarar vardır. Noter vasıtası ile yapılacak istifa noterden istifa şeklinde de adlandırılmaktadır. Kadın işçi bir notere giderek istifa ettiğini noterden işverene iletebilir. İspat ve hukukî yarar bakımından işçi avukatı danışmanlığında, noterden işçi istifasının gerçekleştirilmesinde fayda vardır.

İşçi istifa ederken dikkat edilmesi gereken hususları iş hukuku avukatından hukukî yardım alarak öğrenebilir.

Mobbing Nedeniyle İşçi İstifa Edebilir Mi?

İşçi istifası çeşitli nedenlerden kaynaklanıyor olabilir. 4857 sayılı İş Kanunu’nda iş sözleşmesini sona erdiren nedenler genel hatlarıyla ifade edilmiştir. İşçinin iş sözleşmesini haklı fesih nedenleri 24. maddeye göre sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri, zorlayıcı sebepler şeklinde karşımıza çıkmaktadır.

Mobbing genel olarak psikolojik tacizdir. Mobbing örnek olarak;

• işçinin bir şehirden başka şehre süresiz olarak görevlendirilmesi
• ve yeni görev yerinde tecrübesine ve işyerindeki uygun pozisyona göre görev verilmemesi
• ve pasifize edilmesi (Y22HD, E.2015/11958 K. 2016/15623, T.31.5.2016),
• işçiyi sürekli eleştirmek,
• görevini yapmasını engelleyici direktiflerde bulunmak,
• hakarete varan sözler sarf etmek,
• yok saymak,
• yapamayacağı çok ağır işler vermek,
• alaya alıp ciddiye almamak gösterilebilir.

İşçinin mobbing nedeniyle iş sözleşmesini sona erdirmesi haklı fesih nedenidir ve işçi iş sözleşmesini derhal feshedebilir. İşçinin mobbingi sebep göstererek istifa etmesi 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24.maddesindeki ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri hükmüne göre mümkündür. Uygulamada mobbingin ispatında zorluklar yaşanmaktadır. Ancak mobbing varlığı halinde işçinin eğer bir yıllık kıdemi var ise iş sözleşmesinin sona erdirilmesi ile kıdem tazminatı gündeme gelecektir.