Araç değer kaybı, kazadan sonra aracın kaybettiği değerin belirlenmesi için uzmanlar aracılığıyla yapılan hesaplamadır. Hesaplamanın yapılabilmesi için aracın kilometre değeri, üretim yılı, trafiğe çıkış tarihi gibi bilgiler gereklidir.
Online araç değer kaybı hesaplama motoru
Araç değer kaybı hesaplama online olarak yapılabilmektedir. Dijital kanallar üzerinden Excel dosyaları yoluyla verilerin girildiği görülmektedir. Araç değer kaybı hesaplanırken Aracın kaza sırasında kilometresi, aracın piyasa değeri, kazanın gerçekleştiği tarih, oluşan hasarın geçmişi ve niteliği, aracın boyananı, değişen parçaları göz önüne alınmaktadır.
Araç değer kaybı hesaplama formülü Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenmiştir. Hasar değer kaybı hesaplaması yapılırken kullanılan formüle örnek vermek gerekirse; Baz Değer Kaybının Aracın rayiç değeri ile %19’un çarpımına eşit olduğu bilinmektedir.
Hasarın boyutuna bağlı olarak katsayılarda değişiklik olurken aracın kullanılmış kilometre sayısı da katsayılardaki farkın sebebidir. Bu hesaplamalar yapılırken aracın durumuna göre katsayılarda oynama olur. Bu da hesaplama sonucunu direkt etki etmesi sebebiyle bütün bilgilerin eksiksiz girilmiş olması gereklidir.
Araç değer kaybı başvurusu nasıl yapılır?
Karayolları Trafik Kanunu’nda da belirtildiği üzere zarar veren sürücü sigortacısına dava açmadan önce sigortacısına başvuru yapmak zorundadır. Ayrıca bu bir dava şartı olduğundan sigortacıya başvuru yapılmadan dava açılması halinde davanın reddine karar verilecektir. Zarar gören sürücü sigorta kuruluşuna yazılı bir başvuruda bulunmalıdır. Eğer gelen cevap uyuşmazlık yönünde olursa ancak bu durumda zarar gören sürücü dava açabilecek ve tahkime başvurabilecektir.
Kusurlu olan sürücünün sigorta şirketi temerrüde düştükten sonra zarar gören sürücü Asliye ticaret Mahkemeleri ve sigorta Tahkim Komisyonu’nda dava hakkını kullanabilir.
Başvuru sırasında değer kaybının alınması için icra takibi yapılması gerekir. Bu da ancak Sigorta Tahkim Komisyonu’na gidilerek yapılabilecektir. Sigorta Tahkim Komisyonu’nda kontrol, Sigorta Hukuku uzmanları aracılığıyla yapılmaktadır. Uzmanlar, taraflar arasındaki uyuşmazlığı doğru bir karara bağlayacakları gibi yapılan bu kontroller mahkeme kararı gibi kabul edecektir. Verilen bu karar 5000 TL üstünde ise bu karara itiraz edilebilecektir. Araç değer kaybı başvurusu , titizlik isteyen bir iş olması dolayısıyla mağdur olan kişilerin avukatlık desteği almalarında yarar vardır.
Araç değer kaybı nedeniyle tazminat talebinde de bulunulabilir. Tazminat istemi ve diğer hukukî yollara başvururken İstanbul trafik iyi avukat ile çalışmasında fayda vardır.
Araç değer kaybı almanın şartları nelerdir?
Araç değer kaybının alınması için bazı şartlar vardır. Bu şartlar:
- Çift Taraflı Kaza Olması
Tek taraflı olan kazalarda (duvara sürtme vs.) araç değer kaybı alınamamaktadır. Kazayı yapan iki veya daha fazla araç bulunmalıdır. Kaza, bu araçların çarpışmasıyla gerçekleşmeli.
- Kazada %100 Kusurlu Olunmaması
Kazada yalnızca sizin kusurunuz varsa veya bir başka anlatımla karşı tarafın hiç kusurunun olmadığı durumda araç değer kaybı alınamamaktadır. Bunun temel sebebi sürücülerin ancak kendi kusuru oranında sorumlu olmasından kaynaklanmaktadır.
- Kazada Araçta bir Hasar Oluşması ve Onarılması
Giderilmemiş zarar veya bir başka anlatımla onarım işlemi görülmeyen hasar nedeniyle de değer kaybı alınamayacaktır. Değer kaybı hesaplamasında yapılan onarım işlemleriyle ilgili veri ve belgeler önemli olup bu belgelerin kusursuz bir şekilde toplanıp, depolanması gereklidir.
- Parçaların önceden başka bir kaza nedeniyle onarılmamış olması
Araç iki defa aynı yerden hasar görmesi sebebiyle değer kaybedemez. Aracın ilgili parçası ilk kazada onarıldığı için değer kaybı olmuştur. Aracın yapacağı sonraki kazalarında farklı parçalarının hasar görüp onarıma tabi olmasında değer kaybından bahsedilecektir.
- Kaza tarihinden itibaren 2 yıllık zamanaşımı süresi dolmadan başvurunun yapılması gereklidir.
4- Araç değer kaybı için gerekli belgeler nelerdir?
- İlgili sigorta şirketine başvuru formu
- Değer kaybı talep edilen araca ilişkin hasar ekspertiz raporu
- İlgili hasar fotoğrafları
- Anlaşmalı kaza tespit tutanağı
- Zarar gören aracın ruhsat fotokopisi
- Sigortalı araç sürücüsünün sürücü belgesi fotokopisi
- Mağdurun banka hesap bilgileri
- Mağdura ait T.C kimlik numarası/vergi numarası
- Sigortalı aracın ruhsat fotokopisi
Bu belgeler ile eksiksiz bir başvuru yapılması gerekmektedir.
5- Araç değer kaybı ne kadar sürede sonuçlanır?
Araç değer kaybının süresi konusunda kesin bir süre söylenebilmesi mümkün olmamaktadır. Ancak genelde 4-5 ay gibi bir sürede sonuç alınabilmektedir. Kısmen de olsa 2-3 yıl devam eden olaylar da olmaktadır.
Tahkim başvurusu uygulamada daha fazla sürse de kural olarak 4 ay içerisinde sonuçlanmaktadır. Ancak yine de ödeme alma, karar ve sonrasındaki sürece bağlıdır. Tahkim kararına karşı hakem heyetine başvuru yapılabilmektedir. Bu başvuru dolayısıyla da 2 ay içerisinde itiraz incelenmektedir. Süre olarak en mantıklı görünen tahkim yolu olsa da somut olay bağlamında değerlendirme yapmak daha doğru olacaktır.
Bu süreleri arttıran veya azaltan etmenler söz konusu olabilmektedir; hangi hukuki yola başvurulduğu, trafik kazasından başka davaların çıkıp çıkmadığı, tarafların durumu, sigorta firmasının olaya yaklaşımı, mahkeme ve bilirkişinin araştırması, adli takvim gibi.
Olayın, başvuru sürecinde sonuçlanması mümkün olabileceği gibi tahkim veya dava sürecinde sonuçlanması da mümkündür. Genel olarak sigorta başvuru süreci 2 ay, tahkim süreci 6 ay, dava süreci 2 yıl olarak sürebilmektedir. Yani başvurulacak yola göre sürelerde değişiklik olacaktır.